Wypalenie zawodowe zamiast satysfakcji z pracy
Jaką odpowiedź dostaniemy w Google po wpisaniu hasła „satysfakcja z pracy”?
Pojawia szereg stron zawierających to hasło oraz kilka pytań i m.in. takie:
Kiedy praca nie daje ci satysfakcji?
Czytamy odpowiedź: Na wypalenie zawodowe najlepszym sposobem jest odpoczynek, co najmniej kilkudniowy. Jeśli czujesz, że praca, a nawet sukcesy zawodowe nie dają ci satysfakcji, weź urlop – nawet krótki (jeśli naprawdę nie masz możliwości dłuższego wypoczynku).
Zgodzić się z taką informacją, czy niekoniecznie?
Teoretycznie „tak”, a w praktyce sam odpoczynek może być niewystarczający w przypadku wypalenia zawodowego, by po urlopie funkcjonować naprawdę dobrze.
Dlaczego?
Wypalenie zawodowe jest często bardzo złożonym stanem i może mieć kilka przyczyn.
Jednym z nich zwykle jest zmęczenie, natomiast jednocześnie zwykle towarzyszą mu jeszcze dodatkowe elementy, składające się na wyczerpanie psychofizyczne.
Jakie czynniki mogą być źródłem wypalenia?
Na syndrom wypalenia zawodowego musimy spojrzeć dużo szerzej, by zobaczyć faktyczne przyczyny i nie zatrzymać się tylko na czymś co łatwo zobaczyć jak np. na zbyt długich godzinach pracy.
Należy podzielić źródła tego syndromu na czynniki wewnętrzne (intrapersonalne) i zewnętrzne (interpersonalne i organizacyjne).
Do wewnętrznych – intrapersonalnych czynników zaliczamy:
- perfekcjonizm (wysokie wymagania wobec siebie i silny krytyk wewnętrzny),
- zewnętrzne poczucie kontroli (poczucie, że niewiele zależy od siebie samego),
- wysoką reaktywność (przyjmowanie do siebie i bardzo emocjonale wszelkich niepowodzeń),
- poczucie misji zawodu (własne wyrzeczenia na rzecz pracy).
Źródła zewnętrzne dzielimy na interpersonalne i organizacyjne.
Do interpersonalnych czynników zaliczamy:
- rodzaj relacji zawodowych ja – klient (im bardziej pomocowy zawód tym większe ryzyko wypalenia przez dzielenie się swoimi zasobami psychicznymi z innymi),
- relacje ze współpracownikami (środowisko konkurencyjne, nieżyczliwe, brak wspólnotowości),
- relacje ja – przełożony (kwestionowanie kompetencji, mobbing, niesprawiedliwe traktowanie, blokowanie aktywności i pomysłów).
Czynniki organizacyjne to:
- przeciążenie pracą, nieadekwatnie duże wymagania,
- brak poczucia wpływu na swoją pracę,
- nieodpowiednie traktowanie człowieka.
Wiedząc o tym ile jest możliwych źródeł wypalenia zawodowego, przytoczona na wstępnie porada traci na swojej mocy.
O ile odpoczynek zdecydowanie jest potrzebny w sytuacji wypalenia zawodowego, tak…
2-tygodniowy urlop może być stanowczo za krótki, by w pełni zregenerować siły i przywrócić optymalny poziom energii.
Wszystko zależy od obecnego poziomu stresu i od tego jak długo ktoś funkcjonował w stanie permanentnego napięcia. Dobra wiadomość jest taka, że są narzędzia, które pozwalają zmierzyć poziom stresu i dzięki temu podjąć skuteczne działania wspierające.
Pracując z klientami w wypaleniu zawodowym, zawsze na początku przeprowadzam taką diagnostykę i widzę jak ułatwia to późniejszą pracę i pokonywanie wypalenia przez osobę dotkniętą wypaleniem.
Jeśli wypalenie trwa od kilku miesięcy, urlop 2-tygodniowy może faktycznie wystarczyć, choć…
należy zatrzymać się i określić przyczynę wypalenia.
To konieczne do tego, by podjąć działania korygujące dotychczasowy tryb funkcjonowania, codzienne nawyki i nie wrócić do tego samego stanu w niedługim czasie.
Bardzo istotne czynniki wypalenia mają źródło w środowisku pracy oraz w naszej percepcji.
Na to pierwsze wpływu nie mamy, pozostając w tym samym miejscu pracy.
Na to drugie już tak, choć nie jest łatwo zmienić postrzeganie siebie i napewno nie stanie się to szybko, ani na tyle, by stać się bezstresową całkiem osobą z osoby bardzo krytycznej w stosunku do siebie i porównującej się z innymi.
Taka zmiana wymaga długiej i głębokiej pracy przy wsparciu specjalisty. Może wystarczyć dobry coaching, a może być także potrzebna terapia, jednak…
Jeśli środowisko pracy nie jest sprzyjające
to żadna terapia i praca nad sobą nie pomoże w znaczącej poprawie naszego funkcjonowania, bo nadal będziemy czuć się źle w takich okolicznościach.
Moje doświadczenia jak i liczne doświadczenia moich klientów, co potwierdzają badania naukowe, wskazują na środowisko pracy jako na niesłychanie istotne dla poziomu satysfakcji z pracy. Mniejsze znaczenie często ma zakres odpowiedzialności niż otoczenie zawodowe.
Dochodzimy w ten sposób do paradoksu, z którym nieświadomie mierzy się wiele osób.
Mianowicie, podczas wyboru nowej pracy ludzie kierują się w znakomitej większości wyłącznie swoim doświadczeniem zawodowym i kompetencjami.
To jest bardzo ważne, ale to zbyt mało, by określić dobre docelowo miejsce pracy!
Zmieniając pracę warto dobrze się przygotować do tego procesu, by dokładnie wiedzieć i być świadomym tego:
- czego się szuka,
- dlaczego,
- i po co.
W odpowiedziach na te pytania tylko na pozór proste, tkwią często rozwiązania obecnych bolączek. To jest świetny początek do tego, by określić punkt startowy. Dalej są kolejne elementy niezbędne, by na nowo zdefiniować cel zawodowy i ustalić swój klucz do zdobycia tej wymarzonej pracy.
Zanim jednak zabierzemy się do działania
należy wiedzieć o kilku niezbędnych elementach, pozwalających dokonać zmiany pracy na lepszą.
O tym jakie to czynniki będę mówiła podczas bezpłatnego szkolenia już 8 lutego o g. 18:45
„3 rzeczy, które należy wiedzieć przed zmianą pracy”.
- Po co się frustrować niewłaściwymi decyzjami lub brakiem odpowiedzi na aplikacje, skoro można ich uniknąć?
Przyjdź i skorzystaj z mojej wiedzy.
Zapraszam
p.s.
*Zdjęcie – Anna Trafisz zrobione w Praha Studio (Warszawa, ul. Floriańska)
